Coup d’etat muri Sudan: Umusirikare mukuru wahiritse ubutegetsi yavuze impamvu

Igisirikare cya Sudan cyasheshe leta ya gisivile, gita muri yombi abayiyoboye, kinatangaza ibihe bidasanzwe mu gihugu.

Gen Abdel Fattah Burhan, usanzwe akuriye inama ihuriweho n’abasivile, ashinja abanyapolitiki amakimbirane ariho.

Abigaragambya bigabije imihanga y’umurwa mukuru, Khartoum, kandi hari amakuru avuga ko humvikanye urusaku rw’amasasu.

Itangazo ryashyizwe kuri Facebook na minisiteri y’itangazamakuru rivuga ko abafunzwe bashyizwe “ahantu hatatangajwe”.

Iri tangazo rivuga ko minisitiri w’intebe Abdallah Hamdok yashyizweho igitutu ngo ashyigikire coup d’etat ariko akanga kubikora, ahubwo asaba abantu gukomeza imyigaragambyo y’amahoro yo “kurengera impinduramatwara”.

Gen Burhan niwe wari ukuriye ikiswe Sovereign Council, uburyo bwumvikanyweho bwo gusangira ubutegetsi hagati y’abasivile n’abasirikare.

Mu ijambo yavugiye kuri televiziyo, yavuze ko ubushyamirane bw’imbere mu banyapolitiki, intego zabo no guhamagarira urugomo byatumye akora iki gikorwa ngo arengere igihugu.

Yavuze ko Sudan izakomeza kubahiriza “amasezerano mpuzamahanga” n’inzibacyuho ya gisivile, n’amatora ateganyijwe mu kwezi kwa karindwi 2023.

Gusa ibihumbi by’abigaragambya bari mu mihanda bamagana guhirika ubutegetsi, kandi amahanga yamaganye ibyakozwe n’igisirikare.

Mu gitondo kuwa mbere abagabo bitwaje intwaro bafungiye mu ngo zabo bamwe mu bagize leta y’inzibacyuho muri Sudan.

Abaturage baho bavuga ko internet yakuweho mu murwa mukuru, Khartoum, mu gihe hari amafoto yashyizwe ku mbuga nkoranyambaga yerekena abaturage barakaye batwika amapine n’amabendera mu mihanda.

Abasirikare bafite intwaro zikomeye n’abandi bashinzwe umutekano boherejwe ku mihanda ya Khartoum, bari kubuza abasivile kugendagenda mu mujyi.

Ibiro ntaramakuru AFP bivuga ko abasirikare bambaye impuzankano zabo bafunze imihanda mikuru yerekeza mu murwa mukuru

Amatsinda aharanira demokarasi muri Sudan yahamagariye abayashyigikiye kuza bakarwanya “coup d’etat ya gisirikare” iyo ariyo yose.

Uku gufungwa kw’abategetsi biravugwa nyuma y’ubushyamirane bumaze iminsi hagati y’abategetsi ba gisirikare n’abagisivile bakuriye inzibacyuho.

Impande zombi zisangiye ubutegetsi kuva bahirika uwari perezida Omar al-Bashir mu 2019.

Ariko ubushyamirane bwariyongereye kuva mu kwezi kwa cyenda ubwo abashyigikiye Bashir bashinjwe kugerageza coup igapfuba.

Mu ntangiriro z’uku kwezi, abadashyigikiye inzibacyuho bagiye mu mihanda ya Khartoum basaba ingabo gufata ubutegetsi.

Ku wa kane, abantu ibihumbi nabo barigaragambije i Khartoum bashyigikiye leta y’inzibacyuho iri ku butegetsi.

Ubukungu bw’iki gihugu bumaze igihe bwarazambye.

Mbere, Sudan yagize coups zigera kuri 15 – eshanu muri zo zagezweho. Iheruka ni iyo mu 2019 yahiritse Omar al-Bashir yakurikiwe n’imyigaragambyo yari imaze amezi.